Groen dak aanleggen: benodigdheden en voordelen

Een groen dak staat niet alleen leuk, het heeft ook heel wat voordelen voor jou en je omgeving. Het draagt bij aan een betere isolatie, vangt water op en is een voedselbron voor insecten. Je kunt een groen dak aanleggen op een huis, maar bijvoorbeeld ook op een schuur, carport of fietsenstalling. En wist je dat je er zelfs subsidie voor kunt krijgen? Alle weetjes over het (laten) aanleggen van een groen dak vind je hier.

22 februari 2023, 17:35

Twee soorten groene daken: extensief en intensief

Er bestaan twee soorten groene daken, namelijk extensief en intensief. Een extensief groen dak ligt er voor de sier en kan niet belopen worden. Een sedumdak is hiervan een goed voorbeeld. Een intensief dak is meer te vergelijken met een tuin en kan wel belopen worden, we noemen het ook wel een daktuin. Voor deze laatste gelden heel andere regels in verband met dakbelasting en bouwvergunning.

Voordelen van een groen dak

Een groen dak ziet er niet alleen leuk uit, maar heeft ook voordelen. Natuurlijk zijn planten goed voor het milieu aangezien ze koolzuur omzetten in zuurstof. Groene daken kunnen op die manier helpen om in de stad de luchtkwaliteit te verbeteren. Daarnaast is het perfect als isolatie van de ruimte eronder. Dankzij een groen dak blijft deze koel in de zomer en warm in de winter, dat kan heel wat energie besparen. Maar: een groen dak is geen vervanging van gewone dakisolatie, al draagt het wel een behoorlijk steentje bij.

Hieronder vind je alle voordelen op een rij:

Groendaken verbeteren de luchtkwaliteit.
Voldoende groene daken kunnen de stadshitte met een paar graden terugbrengen.
Temperatuurschommelingen (veroorzaakt door water en licht) zijn minder groot. Hierdoor verdubbelt de levensduur van het dak.
De planten en bloemen houden insecten in leven.
Het zwarte dakenlandschap in de stad kleurt groen.
Door de isolerende werking bespaar je energie.
De vegetatielaag dempt geluiden.
Het riool wordt ontlast door de afwatering van het systeem.
Het groen is onderhoudsvriendelijk en gaat bij goede drainage wel dertig jaar mee.

Is het dak sterk genoeg?

Niet alleen bij een dichtbegroeide daktuin, maar ook bij een lichtgewicht dak met sedum zul je eerst moeten nagaan of het dak dit allemaal wel aankan. Een daktuin weegt al snel honderden kilo’s per m2 en bij een sedumdak moet je op 85 kg per m2 rekenen. Heb je zo je twijfels of wil je zeker weten wat mogelijk is, dan kun je hiervoor het beste een specialist in de arm nemen. Ook als je de aanleg daarna zelf wilt gaan doen. Kies hiervoor een specialist met een Groenkeurmerk.

De dakconstructie moet niet alleen stevig genoeg zijn voor een groen dak, maar ook de waterdichte laag moet van een goede kwaliteit zijn om lekkages te voorkomen.

In steeds meer steden veranderen platte daken in prachtige tuinen. Beeld Unsplash — Beeld Unsplash

Bouwvergunning nodig?

Voor het aanleggen van een intensief groen dak - oftewel een daktuin - moet een bouwvergunning aangevraagd worden. Voor een extensief groen dak moet dat soms ook, dit is afhankelijk van de grootte en het gewicht. Als het gewicht van het dak (verzadigd met water) meer is dan tweehonderd kilo per vierkante meter of de dikte van de substraatlaag (speciaal samengestelde daktuinaarde van gebroken kleikorrels en ander organisch materiaal) meer dan twintig centimeter is, moet er een vergunning worden aangevraagd. Bij een licht extensief groen dak of vegetatiedak is dit niet nodig.

Subsidie voor een groen dak

Soms kun je subsidie krijgen voor het aanleggen van een groen dak. Groene daken verbeteren de luchtkwaliteit aanzienlijk en het regenwaterafvoerstelsel wordt minder belast, daarom verstrekken sommige gemeentes subsidies. Vraag dus zeker naar deze mogelijkheid bij de gemeente of check hier of je recht hebt op subsidie op een groen dak.

Groen dak zelf aanleggen

Voor een intensief groen dak kun je beter een professional inhuren, maar een extensief groen dak is redelijk eenvoudig zelf aan te leggen.

Dit heb je nodig voor de aanleg van een groen dak:

beschermvlies (ook wel drainagemat genoemd)
substraatlaag: vier centimeter dik voor een vegetatiemat, zes centimeter voor losse planten
eventueel een vegetatie- of sedummixmat

Aan de slag

Veeg de bestaande dakbedekking goed schoon.
Breng eventueel een boldraadrooster aan op het gat van de regenpijp.
Leg een strook grof grind rond het rooster zodat het substraat er niet in kan spoelen.
Rol het vlies uit op het dak en knip het met een scherpe schaar zo nodig op maat.
Verdeel het substraat met de hand gelijkmatig over het dak. Gebruik geen scherp gereedschap in verband met beschadiging aan het dak.
Zet jonge planten in het substraat of rol een vegetatiemat uit.
Begiet het substraat licht zodat dit vocht op kan slaan.

Sneller klaar met kant-en-klare groene matten

Klinkt dat hele stappenplan voor een groen dak nog behoorlijk ingewikkeld? Met kant-en-klare vegetatiematten voor een groen dak maak je het jezelf makkelijker. Deze matten bestaan uit beschermfolie, substraat en vegetatie ineen. Je hoeft ze alleen maar uit te rollen en tadaaa... de daktuin is klaar.

Maak het jezelf makkelijk met een kant-en-klaar sedum dak Beeld Unsplash — Beeld Unsplash

Tips bij de aanleg van een groen dak

Of je nu aan de slag gaat met een kant-en-klaar pakket of niet, er zijn een paar zaken die je goed op orde moet hebben voordat je met de aanleg van een groen dak van start gaat:

Een groen dak heeft het meeste succes op een plat dak, omdat hier het regen niet meteen wegloopt.
Dek het gat van de regenpijp nooit af met folie, drainageplaten, doeken of beplanting. Het moet altijd vrij blijven.
Het dak moet een extra gewicht van minstens veertig kilo per vierkante meter kunnen dragen.
Dakranden moeten minimaal vijftig millimeter hoger te zijn dan de dikte van het totale materiaal.
Ligt het dak pal op de wind, verzwaar dan de randen met een tegel en neem kant-en-klare vegetatiematten.
Alleen als het te beplanten dak schuiner is dan 45 graden, moet een ‘anti-afschuifvoorziening’ worden aangebracht. Raadpleeg hiervoor een expert op dat gebied.

Geschikte planten voor een groen dak

Naast de vele mooie Sedum-soorten (Sedum acre, S. album, S. reflexum, S. spurium) zijn er (rotstuin- en alpine)planten die heel goed op een extensief (niet beloopbaar) dak geplant kunnen worden. Hieronder een selectie van planten die het goed doen op een daktuin.

Alpine-aster (Aster alpinus)
Alpenvlasleeuwenbek (Linaria alpina)
Anemonen-soorten (zoals Pulsatilla montana en P. vernalis)
Primula’s (Primula auricula en Primula farinosa)
Dryas (Dryas octopetala)
Allerlei huislook-soorten (zoals Sempervivum tectorum en hybriden)
Klokjesbloemen (Campanula cochlearifolia en C. portenschlagiana)
Kruiptijm (Thymus serpyllum)
Steenbreek (Saxifraga-soorten)
Stekelnootje (Acaena-soorten)

Het onderhoud van een groen dak

Hoewel een extensief groen dak nagenoeg onderhoudsarm is, heeft het toch een beetje onderhoud nodig:

Verwijder minimaal twee keer per jaar ongewenste onkruiden en zaailingen van bomen en onkruiden uit de grindranden.
Maak de hemelwaterafvoer schoon.
Bemest het dak één keer per jaar met speciaal samengestelde meststof voor Sedum.
Water geven is niet nodig, tenzij er een lange periode van droogte aanbreekt.

Dit zijn de kosten van een groen dak

Hoeveel geld het uiteindelijk kost om je dak te vergroenen is natuurlijk afhankelijk van de afmetingen en in hoeverre je dak al geschikt is voor een laagje groen. En of je kiest voor een sedumdak of een complete daktuin. Voor een sedumdak betaal je rond de 30 euro per m2, voor een intensief begroeid groen dak moet je al snel aan 120 euro per m2 denken.