Stappenplan: zo maak je een steenschotten terras

Wat is een steenschotten terras?

Een steenschotten terras is een terras gemaakt van, je raadt het al, steenschotten. Grote kans dat je weleens een steenschotten terras gezien hebt bij een strandtent. De schotten, ook wel steenplaten genoemd, bestaan uit houten planken die met behulp van ijzeren randen bij elkaar worden gehouden. In steenfabrieken worden deze platen gebruikt om net gebakken stenen op te drogen, vandaar de naam. Het voordeel van een steenschotten terras is dat het uit grote platen bestaat en dus vrij snel te leggen is. Heeft een steenschotten terras ook nadelen? Bij te zacht hout kunnen de steenschotten na een paar jaar gaan rotten of splinteren. Maar wanneer je de juiste steenschotten kiest heb je jarenlang plezier van een stoer terras.

Stap 1: wat heb je nodig om een steenschotten terras te plaatsen?

Begin bij het begin en haal de juiste materialen en tools in huis. Het belangrijkste onderdeel van een steenschotten terras is, je raadt het al, de steenschotten. Steenschotten zijn er in twee soorten: gemaakt van hardhout en gemaakt van naaldhout, oftewel zachthout. De zachthouten variant is goedkoper, maar zal in de tuin uiteindelijk gaan rotten en splinteren. Kies daarom steenplaten voor buiten, gemaakt van hardhout. Let er ook op dat je geschuurde steenschotten koopt om splinters te voorkomen. Je kunt ze zelf schuren, maar daar heb je een speciale parketschuurmachine voor nodig. Naast de steenschotten heb je stevige tegels en hardhouten balken nodig voor de fundering van het terras, en eventueel hardhouten planken voor de afwerking. Zorg tot slot nog voor worteldoek, schroeven en de juiste tools: een waterpas, boormachine en cirkelzaag. Gebruik deze handige checklist bij het voorbereiden van het steenschotten terras:

• Hardhouten steenschotten
• Stevige tegels zoals standaard betonnen stoeptegels. Deze zijn meestal 3 centimeter dik
• Balken en planken die geschikt zijn voor buiten, bijvoorbeeld van eikenhout of Douglas hout
• Worteldoek
• Schroeven die lang genoeg zijn (afhankelijk van de steenschotten) en geschikt zijn voor buiten, bijvoorbeeld vlonderschroeven
• Een (extra lange) waterpas
• Een boormachine met houtboor
• Een cirkelzaag (als het nodig is om steenschotten te zagen)
• Een slijptol (als het nodig is om steenschotten te zagen)

Stap 2: de ondergrond voorbereiden

Een vlakke ondergrond is essentieel voor een strak terras. Bereid de grond dus goed voor. Komt het terras op een stuk tuin met zand of gras? Haal dan oneffenheden weg, maak de ondergrond recht met behulp van een waterpas en bedek de ondergrond met worteldoek. Zo voorkom je dat nieuwe wortels later tussen de steenschotten groeien. Het worteldoek hoeft niet uit één geheel te bestaan, meerdere kleinere stukken zijn ook goed. Zorg dan wel voor overlapping van minimaal 20 centimeter, zodat de wortels er niet tussendoor piepen. Liggen er al tegels op de plek waar het steenschotten terras komt? Check dan eerst met een waterpas of de tegels recht liggen. Pas dit waar nodig aan door zand weg te halen of toe te voegen onder de tegels. Is het hoogteverschil te groot? Leg dan meerdere tegels op elkaar.

Stap 3: een stevige fundering

Bouw eerst een stevige fundering om de steenschotten te verbinden aan elkaar. Zo voorkom je verzakking van het terras en kun je er lang van genieten. Liggen er nog geen tegels op de ondergrond waar de steenschotten vlonder komt? Meet dan op waar de hoeken komen en leg daar betontegels neer. Meet vervolgens op waar de randen van de steenschotten zullen komen en leg ook onder alle randen en ‘kruisingen’ een stoeptegel. Leg de houten balken naast elkaar op de tegels. Houd een afstand van zo’n 35 centimeter tussen de balken aan en leg de met de smalle kant naar boven. Zo creëer je ventilatieruimte onder het terras en hebben ze de meeste draagkracht. De balken liggen nu nog los, maar als de steenplaten er straks op liggen wordt de steenschotten vlonder één geheel. Gebruik de waterpas om te controleren of alle houten balken recht liggen, en pas waar nodig aan door meer of minder zand onder de stoeptegels te leggen. Et voilà: een stevige fundering.

Stap 4: het steenschotten terras maken

Hoe moet je steenschotten plaatsen? Allereerst maak je de schotten op maat om de steenschotten vloer te leggen. Begin met hele steenschotten en leg deze op de fundering in het legverband van je voorkeur. In kruisverband liggen de steenschotten recht boven en naast elkaar, in halfsteensverband verspringen de steenschotten per rij met een half steenschot. Is het nodig om steenschotten te zagen? Gebruik dan een cirkelzaag. Hardhout zagen met een handzaag is namelijk een flinke klus. Voor de metalen randen gebruik je een slijptol. Wanneer de steenschotten op de fundering liggen is het tijd om ze vast te schroeven. Bij hardhout is het nodig om de schroefgaten eerst voor te boren met een houtboor die één maat kleiner is dan de schroeven. Voor schroeven met een breedte van 5 millimeter gebruik je dus houtboor 4. Zitten alle steenschotten vast? Bijna klaar!

Stap 5: de afwerking

De robuuste uitstraling is de kracht van een steenschotten terras, maar een mooie afwerking is wel belangrijk. Werk de randen van het terras af met opstaande houten planken om de fundering onder het terras te verbergen. Deze planken kun je makkelijk beitsen in een kleur die mooi bij de tuin past. Of kies ervoor om hogere beplanting rondom de randen te zetten, ook mooi! De steenschotten zelf hebben geen afwerking nodig, zolang ze goed geschuurd zijn. Voor extra bescherming kun je ervoor kiezen om de schotten te lakken met een transparante lak.

Stap 6: onderhoud het steenschotten terras

Het onderhouden van een steenschotten terras is gelukkig niet zo ingewikkeld. Gebruik een harde bezem en heet water van ongeveer 65 graden, die temperatuur is namelijk te hoog voor de algen die groene aanslag creëren. Als je na een tijdje toch last krijgt van hardnekkige groene aanslag, voeg dan groene zeep toe aan het water.

Gefeliciteerd met je nieuwe steenschotten terras! Nu nog een sfeervolle terras-inrichting en het genieten kan beginnen. Nog een tip: voorkom in de winter dat de vlonder glad wordt.

Bron: Beeld: vtwonen verbouwen of verhuizen | seizoen 3 aflevering 8 | styling Frans Uyterlinde | fotografie Barbara Kieboom