Stap 1: energieverbruik bepalen
Het uitgangspunt voor het bepalen van het aantal zonnepanelen is je energieverbruik, dit wil je zoveel mogelijk met zonnepanelen kunnen opwekken. Hiervoor heb je de meest recente energierekening nodig waarop je het jaarverbruik van je huishouden kunt terugvinden. Gaan er komend jaar dingen veranderen die invloed hebben op de energierekening, zoals de komst van een elektrische auto, inductieplaat of warmtepomp? Neem dit dan mee in de berekening van de ingeschatte energiekosten, want deze kunnen dan flink omhoog schieten.
Stap 2: vermogen van de zonnepanelen berekenen
Het vermogen en de opbrengst van de zonnepanelen is ook een belangrijke factor in het berekenen van hoeveel panelen er op het dak moeten komen.
Het vermogen van zonnepanelen wordt uitgedrukt in wattpiek of afgekort Wp. Dit is het maximale vermogen dat een zonnepaneel onder de meest optimale omstandigheden kan opwekken. En met optimaal wordt een constante temperatuur van 25 graden bedoeld, iets waar de meeste mensen in Nederland alleen maar van kunnen dromen. Het aangegeven aantal wattpiek per zonnepaneel moeten we daarom vermenigvuldigen met 0,85, om zo tot een realistischer vermogen te komen.
Er zijn verschillende formaten zonnepanelen, maar meestal wordt gekozen voor het standaard formaat van 165 cm lang en 100 cm breed. Deze panelen hebben 6 banen van 10 zonnecellen en een vermogen van rond de 370 Wp. Omdat deze zonnepanelen standaard worden geproduceerd, zijn ze financieel aantrekkelijk. Maar ook de grotere zonnepanelen met een vermogen van 400 Wp worden steeds populairder.
Het wattpiekvermogen van de zonnepanelen is ook nodig om de capaciteit van de omvormer te bepalen. De omvormer zorgt ervoor dat de opgewekte zonnestroom wordt omgezet naar bruikbare stroom. Volgens de experts is het slim om de capaciteit van de omvormer 10% lager te nemen dan het totale aantal wattpiek van de panelen.
3. Ligging en helling van het dak beïnvloeden vermogen
Het piekvermogen van een zonnepaneel wordt beïnvloed door de plek waar ze liggen: ze brengen begrijpelijkerwijs meer op aan de zuidkant van het dak dan aan de oostkant. Ook de helling van het dak heeft invloed op de uiteindelijke opbrengst: de ideale helling voor optimale zon is 35 graden. Installateurs hebben speciale rekenprogramma's waarbij alle factoren worden meegenomen, bijvoorbeeld ook schaduw van gebouwen en bomen in de omgeving. Als je zelf een grove schatting wilt maken, haal dan nog 10% van het aantal wattpiek af als de zonnepanelen niet op het zuiden liggen.
Wil je weten of een dak geschikt is voor zonnepanelen? Doe hier de check!
Aan de slag: het aantal zonnepanelen berekenen
Wanneer je weet wat je jaarlijkse energieverbruik en het aantal wattpiek van de zonnepanelen is, dan kun je de rekenmachine erbij pakken. Bijkomende factoren zoals de oriëntatie en ligging van het dak zijn hierin niet meegenomen. Een voorbeeld:
Bestaat je huishouden uit vier personen en verbruik je jaarlijks zo'n 4000 kWh aan stroom? Deel dit dan door de omrekenfactor van 0,85 om tot een realistisch aantal wattpiek te komen: 4705 wattpiek. Levert 1 zonnepaneel 350 Wp, dan heb je 4705:350 = 13 zonnepanelen nodig.
Volgens deze berekening kun je bij 2000 kWh uitgaan van 7 zonnepanelen, bij 3000 kWh van 10 panelen en bij 5000 kWh van 16 zonnepanelen.
Puzzelen met zonnepanelen
Bovenstaande berekeningen waren gebaseerd op standaard zonnepanelen met een piekvermogen van 350 Wp, maar het aantal vierkante meters van een dak kan er zomaar voor zorgen dat je voor een kleiner of groter formaat zult moeten kiezen. De beschikbare ruimte op het dak kan namelijk een stuk minder zijn door obstakels als dakramen en dakkapellen en onhandige hoeken. Ook moet een zonnepaneel minimaal 20 centimeter van de nok en dakrand liggen bij een schuin dak. Dit alles bij elkaar kan aardig wat van de vierkante meters afsnoepen.
Ook goed om te weten: je kunt verschillende formaten zonnepanelen niet zomaar met elkaar combineren als ze op 1 omvormer aangesloten zijn en dus seriegeschakeld zijn. Bij gebruik van een micro-omvormer of optimizer kan het wel. Of de zonnepanelen horizontaal of verticaal liggen, maakt voor de werking niet uit. Lees hier over verschillende formaten van zonnepanelen.