Waarom en hoe de tuin bemesten?
Net zoals wij eten en drinken nodig hebben om te groeien en in leven te blijven, heeft een bloem, plant of struik naast water ook voeding nodig. De tuinplanten voeden zorgt niet alleen voor meer groei en bloei, maar versterkt de planten ook. Zonder goede voeding zijn ze vatbaar voor ziekten en plagen zoals bladluizen. In mest zitten deze voedingsstoffen.
In onderstaande video zie je hoe je de tuin het best kunt bemesten.
Wanneer de tuin bemesten?
De beste periode om de tuin te bemesten is in het voorjaar. Dan beginnen de planten zich weer te ontwikkelen en kunnen ze wel wat hulp bij hun groeispurt gebruiken. In de zomer vertraagt de groei om in het najaar helemaal stil te vallen. Stop daarom met het toedienen van voedingsstoffen in de herfst en winter. De planten zijn dan in rust en hebben geen extra stimulans nodig. Er is een aantal uitzonderingen op deze regel:
-
Een gazon bemesten kun je het best het hele jaar door doen, met een stevige hoeveelheid in het voorjaar. Doe een onderhoudsbemesting in de zomer en een speciale bemesting in het najaar om het gras af te harden voor de winter zonder dat het een groei-impuls krijgt.
-
Ook buxus, hagen en bloeiende planten kunnen nog wel een tweede bemesting gebruiken in het begin van de zomer.
-
Rozen kun je het best mesten vanaf eind maart en dan elke maand tot juli.
LEES OOK
Hoe en wanneer bemest je de tuin het best?
Soorten meststoffen: wat is de beste mest voor de tuin?
In principe zijn er twee soorten meststoffen: kunstmest, ook wel minerale mest genoemd, en organische mest. Er bestaat ook nog organisch-minerale mest die het beste van twee werelden combineert. Kies liever voor organische mest, want dat is duurzamer en beter voor de planten en de bodem. Kunstmest werkt sneller, maar ook korter en maakt de planten zwakker.
“Kunstmest bevat veel zouten die erg schadelijk zijn voor het bodemleven”
Tuinexpert Sjors de Kroon
Kunstmest voor de tuin
Kunstmest is synthetisch en bevat direct beschikbare voedingsstoffen zoals stikstof, fosfor en kalium.
Voordelen kunstmest
-
Snelle groei: het werkt direct op de planten in en versterkt de groei. Een extra opkikker dus voor de plant die daar behoefte aan heeft. Bijvoorbeeld als er veel voeding van de plant is afgenomen door snoeien en maaien of als ze ziek zijn (geweest).
-
Ideale samenstelling: in de fabriek is kunstmest zodanig samengesteld dat het precies de juiste voeding bevat, mits je het goed gebruikt.
Nadelen kunstmest
-
Werkt minder lang: kunstmest werkt veel minder lang door dan organische mest. Je moet veel vaker bijstrooien.
-
Problemen op lange termijn: de planten worden opgejaagd waardoor ze sneller vatbaar zijn voor ziekten.
-
Bodemuitputting: wanneer je kunstmest te lang gebruikt, kan dat leiden tot een afname van de bodemstructuur en het bodemleven.
-
Energie-intensief: de productie van kunstmest stoot erg veel CO2 uit, wat slecht is voor het milieu.
Eerlijk is eerlijk, onze tuinexpert Sjors de Kroon is geen fan van kunstmest. 'Kunstmest bevat veel zouten die erg schadelijk zijn voor het bodemleven. Ook lossen de meststoffen in kunstmest erg snel op. Organische meststoffen lossen langzamer op, waardoor de voeding langzamer wordt opgenomen door de planten. Dit zorgt er voor dat de planten langer voorzien zijn van voeding, maar deze cyclus zou er ook zijn als we niet zouden bemesten: er vallen plantenresten op de grond en zo nu en dan gaat er wel eens een dier dood. Deze stoffen worden door het bodemleven verteerd en die zorgen er automatisch voor dat de organische meststoffen weer terecht komen bij de wortels van de planten en bomen.' Een goede manier om op een organische manier planten te voeden is door compost toe te voegen. Lees hier hoe je compost maakt voor de tuin.
Organische mest voor de tuin
Organische mest bestaat uit natuurlijke materialen zoals compost, dierlijke mest of plantenresten. Planten nemen die niet direct op, omdat ze eerst afgebroken moeten worden tot mineralen. Dat gebeurt in de bodem. Door dit proces wordt het bodemleven bevorderd en de structuur van de grond verbeterd. Uiteindelijk blijven er voedingsrijke mineralen over. Na dit afbraakproces halen planten geleidelijk de voedingsstoffen die ze nodig hebben uit de bodem.
Voordelen organische mest
-
Geleidelijke en langdurige voeding: de voedingsstoffen in de wonderkorrels worden geleidelijk afgegeven. Hierdoor krijgen de planten gedurende meer dan honderd dagen de juiste voeding en geen verbranding.
-
Goed voor het bodemleven: organische mest voedt het bodemleven, zoals bacteriën, schimmels en wormen.
Nadelen organische mest
-
Duurt langer: de werking van organische mest duurt wat langer, maar geduld is een schone zaak.
-
Meer nodig: voor goede resultaten heb je meer organische mest nodig dan kunstmest.
Mest in vaste of vloeibare vorm?
Mest bestaat in verschillende vormen, zoals in korrelvorm of in vloeibare vorm. Deze vier mestvormen komen het meest voor:
-
Mest in korrelvorm: is makkelijk strooibaar en stuifvrij. Geschikt voor de siertuin, het gazon, de moestuin en fruitteelt.
-
Mest in kegelvorm: kun je eenvoudig en op de juiste plek in de grond te stoppen. Geschikt voor bloembakken en pot- en kuipplanten.
-
Mest in meelvorm: is er in drie soorten: beendermeel, bloedmeel en vinassekali. Geschikt voor de sier- en moestuin. Bloedmeel is ook geschikt voor gazon, vinassekali voor fruit en bloembollen.
-
Mest in vloeibare vorm: is handig te doseren in gietwater. Geschikt voor bloembakken en pot- en kuipplanten.
Welke mest je het best kunt gebruiken – vast of vloeibaar – ligt aan de situatie. Korrels zijn de standaard, maar voor kleinere oppervlaktes zoals bloembakken en -potten is vloeibare mest soms handiger. Planten nemen bovendien de voedingsstoffen van vloeibare mest sneller op.
Let op de samenstelling in tuinmest
In zowel kunstmest als organische mest zit NPK, wat staat voor stikstof (N), fosfor (P) en kalium (K). Dit zijn de belangrijkste voedingsstoffen voor planten. Stikstof (N) is nodig voor de groene delen van de plant, fosfor (P) voor sterke wortels en kalium (K) voor stevigheid, weerstand, bloei en vruchtvorming. Op elke meststofverpakking staan deze letters met daarachter het percentage van de voedingstof. NPK 12-10-18 is bijvoorbeeld een universele meststof, maar de ene plant heeft meer behoefte aan een bepaalde voedingstof dan de andere. Rozen hebben bijvoorbeeld meer behoefte aan stikstof en kalium dan aan fosfor. Voor elke plant is er bijna wel een 'eigen' soort mest verkrijgbaar.
