Vaatwasser aanzetten of met de hand afwassen: wat is beter?

vtwonen 04-2023 | styling Cleo Scheulderman | fotografie Jeroen van der Spek

Geschreven door: vtwonen redactie en Esther de Leeuw

Leestijd 4 minuten

5 november 2024, 11:00

Waar de een kiest voor het gemak van een vaatwasser, wast de ander de vuile vaat het liefst met de hand af. Wat is nou eigenlijk beter? Van tijd en kosten besparen tot de duurzaamste keuze: we hebben alle voor- en nadelen van beide opties voor je verzameld, inclusief ons advies.

Lees verder onder de advertentie

Een vaatwasser voor gemak en efficiëntie

Vaatwassers zijn in de afgelopen jaren steeds populairder geworden vanwege het gemak dat ze bieden. Ze nemen het zware werk uit handen en besparen een heleboel tijd. Moderne vaatwassers gebruiken vaak minder water en energie dan wat nodig zou zijn voor handmatig afwassen.

Voordelen van een vaatwasser

Tijdsbesparing: een vaatwasser kan een heleboel servies, bestek en pannen in één keer schoonmaken, wat veel tijd bespaart.
Waterbesparing: moderne vaatwassers zijn ontworpen om water efficiënt te gebruiken en hebben speciale programma's voor verschillende soorten vuil. Een eco-programma is bijvoorbeeld een stuk zuiniger.
Energie-efficiëntie: veel vaatwassers zijn tegenwoordig energiezuinig en dragen bij aan lagere energierekeningen.

Nadelen van een vaatwasser

Kosten: voor de aanschaf van een vaatwasser kan het zijn dat je flink in de buidel moet tasten, vooral als je kiest voor een model met geavanceerde functies.
Onderhoud en reparatie: vaatwassers vereisen regelmatig onderhoud en kunnen reparaties nodig hebben, wat extra kosten met zich meebrengt.
Milieu-impact: hoewel moderne vaatwassers een stuk efficiënter zijn dan oudere modellen, verbruiken ze nog steeds elektriciteit en water. Dit heeft een negatieve impact op het milieu. Stop je altijd alle vaat in de vaatwasser? Dan verbruik je volgens Milieu Centraal ongeveer twee keer zoveel energie dan wanneer je met de hand afwast in een teiltje.

Lees verder onder de advertentie

LEES OOK
De vaatwasser open of dicht laten na een wasprogramma? Dit is het verlossende antwoord

Traditioneel met de hand afwassen

Afwassen met de hand is een traditionele manier van schoonmaken die nog steeds door veel mensen wordt gebruikt. Het heeft zijn eigen set voor- en nadelen.

Voordelen van met de hand afwassen

Weinig kosten: alles wat je nodig hebt om met de hand af te wassen is water, afwasmiddel en een afwasborstel of spons.
Milieuvriendelijk: met de hand afwassen kost over het algemeen minder water en geen elektriciteit. Dit maakt het milieuvriendelijker dan een vaatwasser, mits je zuinig met het water omgaat. Daarover hieronder meer. Je verbruikt volgens Milieu Centraal met een handwas de helft minder energie dan met een vaatwasser.
Controle: met de hand afwassen geeft je meer controle over hoe je de vuile vaat schoonmaakt. Zo kun je breekbaar servies met zorg afwassen.

Lees verder onder de advertentie

Nadelen van met de hand afwassen

Tijdsintensief: het afwassen van een grote hoeveelheid vuile vaat kan tijdrovend zijn en inspanning vergen.
Meer waterverbruik bij verkeerd gebruik: als je de kraan continu laat lopen tijdens het afwassen, kan met de hand afwassen meer water verbruiken dan een vaatwasser. Tip: gebruik een teiltje tijdens het afwassen om te voorkomen dat je te veel water verbruikt.
Minder hygiënisch: met de hand afwassen kan minder hygiënisch zijn als de vuile vaat niet grondig wordt schoongemaakt.

LEES OOK
Afwassen: stappenplan voor een blinkend schone vaat

Pannen afwassen

Sommige mensen stoppen pannen na een kooksessie zo in de vaatwasser. Dat kan, maar op den duur gaat een pan (en de anti-aanbaklaag) sneller slijten door het agressieve schoonmaakmiddel in de vaatwastabletten. Er wordt daarom geadviseerd om pannen met de hand af te wassen. Met warm water en een mild afwasmiddel krijg je ze zo weer fris. Een gietijzeren pan zonder emaillelaag wordt niet zo blij van wasmiddel. Deze maak je schoon met alleen warm water.

Lees verder onder de advertentie

Dus: de vaatwasser of met de hand afwassen?

Over het algemeen kan worden gesteld dat vaatwassers tijdbesparend zijn en efficiënter omgaan met water en energie, maar je moet er dieper voor in de buidel tasten en het heeft een hogere milieu-impact. Met de hand afwassen is milieuvriendelijker en goedkoper, maar vereist meer tijd en inspanning.

Heb je veel vuile vaat en een moderne, energiezuinige vaatwasser? Dan is afwassen met een vaatwasser waarschijnlijk de beste keuze voor je. Zet 'm wel pas aan als-ie helemaal vol is, dit is een stuk zuiniger. Hoef je slechts een paar items af te wassen en ben je kritisch op het water- en energieverbruik? Dan is met de hand afwassen de beste keus. In beide gevallen kun je overwegen om een milieuvriendelijk afwasmiddel te gebruiken en bewust om te gaan met het watergebruik.