Wat moet je doen bij kortsluiting in huis?

Wat is kortsluiting?

Een stopcontact heeft twee gaten waar je de uiteinden van een stekker in steekt, bijvoorbeeld van een waterkoker. Om de waterkoker aan de praat te krijgen zijn er twee elektriciteitsdraden nodig. De eerste draad begeleidt de elektriciteit vanaf het stopcontact naar de waterkoker, terwijl de tweede draad de elektriciteit weer terugbrengt naar het stopcontact. Deze twee draden zitten verstopt in de kabel van de waterkoker en zijn goed geïsoleerd zodat ze elkaar niet raken. Als de kabel van de waterkoker beschadigt, kan het gebeuren dat de twee draden elkaar wél raken. Dan gaat de stroom niet meer terug naar het stopcontact, maar keert hij bij de beschadiging weer om naar de waterkoker. De stroomsterkte wordt dan te groot en de draden te warm, waardoor er kortsluiting ontstaat.

Is er kortsluiting, dan slaat er een groep in de groepenkast om en heb je in sommige ruimtes in één klap geen elektriciteit meer. Dit is een veiligheidsmechanisme. Zou de stroom namelijk aan blijven staan, dan zouden de stroomdraden té warm kunnen worden en brand kunnen veroorzaken. Het is zaak dat je achterhaalt waar het probleem door komt, zodat je de kortsluiting kunt oplossen en ervoor zorgt dat er niet opnieuw kortsluiting ontstaat. Spoor je de kortsluiting niet op, dan blijft het probleem zich herhalen.

Is kortsluiting gevaarlijk?

Kortsluiting is niet alleen vervelend, het kan ook gevaarlijk zijn. Neem kortsluiting daarom altijd serieus en wees je bewust van de gevaren. Het grootste risico van kortsluiting is brand. Een beschadigde elektriciteitskabel kan erg heet worden. En heb je pech? Dan ontstaat er brand. Veel mensen lossen een kapot snoer van een huishoudelijk apparaat op met een stuk tape en denken dat het apparaat dan weer veilig te gebruiken is. Maar dat is niet waar. De tape kan zo heet worden dat het gaat smeulen en ook dit kan leiden tot brand. Gebruik een apparaat dus niet meer als je ziet dat de kabel beschadigd is. Zeker niet als het apparaat al eerder voor kortsluiting heeft gezorgd.

De oorzaken van kortsluiting

Zoals gezegd kan een kapot of beschadigd snoer voor kortsluiting zorgen. Maar er zijn ook andere mogelijke oorzaken.

• Liggen er bijvoorbeeld meerdere elektriciteitskabels tegen elkaar aan, dan kunnen de kabels door warmte met elkaar versmelten. Als de binnenkant van de ene kabel de binnenkant van de andere kabel raakt, ontstaat er kortsluiting. Dit gebeurt sneller als er meerdere kabels dicht bij elkaar zijn aangelegd.
• Kortsluiting kan ook ontstaan doordat water en elektriciteit met elkaar in aanraking komen. Bijvoorbeeld bij een grote regenbui of lekkage.
• Heb je die eeuwenoude tv van zolder gehaald? Wees extra alert. De kans op kortsluiting is groot bij verouderde kabels. Wil je het stroomverbruik van huishoudelijke apparaten verminderen? Om energie te besparen vervang je sowieso die verjaarde apparaten in huis.

Kortsluiting opsporen en oplossen

Wil je kortsluiting oplossen, dan is de meterkast het startpunt. Voor het opsporen van de kortsluiting kijk je naar de groepenkast. Staat er een knop omlaag? Dan bevindt de kortsluiting zich in die groep. Bij een groepenkast zit vaak een groepenkaart waar precies op staat welke ruimtes op welke groepen zijn aangesloten. Haal de stekkers binnen deze groep allemaal uit het stopcontact en kijk dan of de knop in de meterkast weer omhoog kan. Vervolgens doe je de apparaten één voor één weer terug in het stopcontact. Schiet de knop weer om? Dan weet je precies welk apparaat de boosdoener is. Gebruik dit apparaat voor de veiligheid niet meer. Wordt het probleem niet door een apparaat veroorzaakt? Dan is de kans groot dat er te veel apparaten op één groep zijn aangesloten, waardoor er te veel stroom nodig is. In dat geval moet je minder apparaten aansluiten op de stopcontacten in die groep. Je kunt dan een groep aan de groepenkast toevoegen of de hele groepenkast vervangen.

Zo voorkom je kortsluiting

Hierbij een aantal handige tips waarmee je kortsluiting voortaan voorkomt.

• Voorkom beschadigde kabels: Controleer regelmatig of de apparaten in huis geen beschadigde kabels hebben. Leg draden niet onder kasten, deuren of op plekken waar je eroverheen loopt. Pak een kabel die je uit het stopcontact haalt ook altijd vast bij de stekker, en niet verderop bij het draad.
• Zorg dat de groepenkast naar behoren werkt: de groepenkast moet aan de laatste veiligheidsvoorschriften voldoen. De regelgeving voor de groepenkast is vastgelegd in de NEN 1010 norm. Controleer de aardlekschakelaar(s) jaarlijks. Zo test je de aardlekschakelaar.
• Maak elektriciteitskabels vast met speciale clips: om kabels weg te werken gebruiken veel mensen spijkers, maar dit is niet verstandig. Koop voor de veiligheid speciale bevestigingsclips bij de bouwmarkt.
• Houd apparaten vrij van stof en vuil: voorkom kortsluiting door apparaten zoals een frituurpan of föhn regelmatig schoon te maken. Ook aan de achterkant van de tv kan veel stof ophopen. Haal wekelijks een stofdoek langs de elektrische apparaten om ze in goede staat te houden en kortsluiting te voorkomen.
• Gebruik niet meer dan één verlengsnoer tussen een apparaat en een stopcontact: want hoe meer tussenkabels, hoe sneller ze kunnen beschadigen. Daarnaast kan de stekkerdoos hierdoor oververhit raken, met kortsluiting tot gevolg.
• Zet huishoudelijke apparaten uit als je ze niet gebruikt: zo voorkom je ongewenste stroomtoevoer. Het veiligste is om de stekker helemaal uit het stopcontact te halen.

Wil je mooie verlichting in de badkamer? Elektriciteit en vocht is geen goede combinatie. Voorkom kortsluiting en kies waterproof lampen voor in de badkamer.

Bron beeld: vtwonen 10-2019 | styling Kim van Rossenberg | fotografie Sjoerd Eickmans