Jaren 30 stopcontacten van bakeliet

Wat is bakeliet

De Amerikaanse Leo Hendrik Baekeland is verantwoordelijk voor al die typische zwart tot donkerbruine jaren 30 details. Hij perst als eerste fenolformaldehyde onder grote druk en hoge temperatuur in een stalen vorm. Het resultaat is een sterk kunststof dat ook goed schoon te maken is. Perfect voor hang- en sluitwerk dus, maar ook voor huishoudelijke artikelen, tafelbladen en grammofoonplaten. Philips maakt er radio’s van en Gispen de 412, een stoel met armleuningen van bakeliet.

Wat maakt bakeliet zo geliefd?

Door de industrialisatie draaien fabrieken in het begin van de 20e eeuw op volle toeren. Er komen steeds meer producten op de markt die stroom gebruiken. Er is alleen één maar: fabrikanten zijn afhankelijk van kostbaar porselein als isolatiemateriaal. Hoera voor de uitvinding van bakeliet, want dit geleidt geen stroom. Vandaar al die schakelaars en stopcontacten van bakeliet.

Is bakeliet duurzaam?

Tja, dat is een lastige. Aan de ene kant ja, het gaat lang mee zolang je het niet laat vallen. Daarom hebben veel jaren 30 woningen nog de originele deurklinken van bakeliet. Zeldzamer zijn de authentieke schakelaars en stopcontacten. En dat is logisch: onze huidige elektra stelt andere technische eisen. Dat maakt het lastig om ze opnieuw te gebruiken.

Aan de andere kant blijft bakeliet een kunststof. Het wordt gemaakt met formaldehyde, een giftige stof. Deze stof kan je oog, neus en keel irriteren. Bij oude producten van bakeliet kan dit vrij komen als het product warm wordt. Geen stress als je bij een paar authentieke deurklinken in huis hebt. Maar een flinke verzameling antieke bakeliet items geeft al een vreemde en ongezonde geur als de zon erop schijnt.

Nieuwe stopcontacten van bakeliet

Je huis in ere herstellen? Of gewoon gek op die stijlvolle zwarte deurklinken en schakelaars? Ik snap je helemaal. Gelukkig zijn er nog een paar fabrieken die op kleine schaal reproducties maken van de originele jaren 30 modellen. Fijn, want zo’n zwart stopcontact van bakeliet is een echte blikvanger. Deze nieuwe schakelaars en stopcontacten passen gewoon op je moderne elektriciteitsnet. En er is ook controle op het vrijkomen van schadelijke stoffen.

Als je liever geen kunststof wil, ga dan voor een stopcontact van porselein. Deze werden vooral rond 1910 gebruikt. Het is duurder om in je hele huis voor bakeliet of porselein te gaan. Maar wel een goed alternatief voor zo’n standaard plastic wit stopcontact, dat niemand eigenlijk echt mooi vindt. Geen gek idee misschien, investeren in iets wat je jarenlang dagelijks gebruikt.

Laura en James

Laura de Jong is dé groene curator. Je kunt haar volgen op haar . Ze schrijft hier over duurzame kleding, natuurlijke verzorging en biologisch eten. Voor jou en je kind. Op vtwonen.nl vind je haar wekelijkse expositie, met .

Fotocredits | moodboard 1: schakelaars deoudeschakelaar.nl, tegels Mosa, achtergrond Marmoleum via Forbo | moodboard 2: schakelaars Bakeliet.nl, tegels Mosa, houten werkblad in Noten Bruynzeel, terracotta zonnepaneel Exasun, wit en blauw Marmoleum via Forbo, achtergrond blauwe verf van Fairf | moodboard 3: schakelaars Bakeliet.nl, tegels Mosa, wit, grijs, bordeaux en blauw Marmoleum via Forbo, achtergrond blauwe verf van Mommy Paint