Interview met ontwerper Teun Zwets: "Ik ga vaak aan het werk zonder enig plan"

Mooie troep

Teun Zwets heeft het vertimmeren van afvalhout naar een nieuw niveau getild. Ingewikkelde composities creëert hij er mee, gebruikmakend van de aanwezige vormen; restvormen die overblijven bij de productie in timmerbedrijven. Hij stapelt laag op laag, net zo lang puzzelend tot de compositie hem bevalt. Om er als laatste één kleur lak op te spuiten. 'Dan wordt het pas een eenheid, iets nieuws. Kleur is de verbindende factor.'

De studio van Teun bevindt zich in een voormalig schoolgebouw in een Eindhovense woonwijk. Hij heeft er een hele serie ruimtes in gebruik, waar hard wordt gewerkt. 'Dit is helemaal prima, maar binnenkort ga ik verhuizen naar een grote hal in Waalre.' De ontwerper kan trots zijn, de zaken gaan goed. Teun is pas drie jaar geleden afgestudeerd aan de Design Academy Eindhoven, dus je kunt wel spreken van een vliegende start. En dat voor een middelmatige student, die het de docenten niet makkelijk maakte. 'Tegenwoordig ben ik er zelf gastdocent, haha!'

In elkaar geflanst

Teun is een echte maker, een doener. 'Bij mij geen diepgravende concepten of overpeinzingen. Ik ga vaak aan het werk zonder enig plan.' Tijdens zijn studie aan de academie werd die aanpak niet erg gewaardeerd. 'Ja, dat was wel lastig. Ik ging tegen de stroom in en telkens met de hakken over de sloot naar het volgende jaar.' Zijn eindexamenbegeleider, ontwerper Nacho Carbonell, gaf hem uiteindelijk meer vrijheid en wist Teuns maakwoede in banen te leiden naar een geslaagd examenproject. Dat was een serie meubels en objecten uit afvalmaterialen, bedoeld voor de inrichting van een denkbeeldig huis: Teunland.

Haastige spoed is goed

Het merendeel van de creaties zag eruit alsof het met grote haast in elkaar was geflanst. 'En dat was ook zo,' geeft Teun meteen toe. 'De meeste stukken heb ik supersnel in elkaar gebeukt. Bij mij moet alles snel.' Gevolg van die grote haast, gepaard aan een inventief gebruik van bij elkaar gesprokkelde afvalmaterialen, is een aantrekkelijke krakkemikkigheid. Toppunt daarvan is een aandoenlijk wankel kastje uit karton, bij elkaar gehouden met plakband. 'Dat kastje vond ik laatst terug tijdens de voorbereiding van de verhuizing. Ik wilde het eigenlijk weggooien, maar dat heb ik toch maar niet gedaan.'

Niet alles uit Teunland is trouwens zo vlug in elkaar gerausd. Een van de stoelen bestaat uit gespleten palletlatten die hij moeizaam aan elkaar bond met ijzeren strips. Die stoel stond uiteindelijk model voor een nieuwe versie, de glanzend gelakte Splitted Chair. Nu maakt hij de stoel uit rotte heiningpalen of boomstammen, die hij met een bijl in bruikbare stukken splijt.

Uit afvalcontainers

Hoewel geslaagd voor zijn examen, besloot Teun voor de Graduation Show Teunland uit te breiden met een kast. 'Daar heb ik toen wel de tijd voor genomen. Ik miste nog een overtuigend piece, een sterk object.' Geboren uit geldgebrek, tijdens zijn academietijd, werd het werken met wegwerpspullen Teuns handelsmerk. Met die eerste kast uit afvalhout, zijn puzzelwerk met stukjes en brokken, creëerde Teun de motor achter zijn carrière. 'Ik heb altijd al in afvalcontainers rondgeschuimd. Er ligt zo veel voor het grijpen, hele computers heb ik eruit gevist. Het kost niets, alleen moeite en tijd. Veel uitzoekwerk ook, en gedoe om het materiaal allemaal op te slaan. De Graduation Show is destijds helaas niet doorgegaan vanwege corona. Ik woonde toen ook nog in deze school, dus kon ik hier lekker doorwerken. Ik heb al mijn werk gefotografeerd, hele ruimtes volgetimmerd en alles op Instagram gezet. Daar heb ik veel exposure door gekregen. Maar ik kon hier ook mijn eigen showroom inrichten en mensen uitnodigen.

Timmerkamer

Dat werkte behoorlijk goed. Piet Hein Eek kwam kijken, zag mijn kast en bood me meteen aan om met zijn resthout aan de slag te gaan. Uiteindelijk kwamen we tot het idee om in zijn gebouw een hele kamer vol te timmeren in de stijl van mijn kast. Die kamer was bedoeld als slaapplaats voor de nachtportier in Hotel Piet Hein Eek dat toen in opbouw was.' Zo gauw het weer kon liep de hele design-incrowd weer door Eindhoven en bewonderde Teuns werk. 'Piet Hein vroeg me later om een bibliotheekkamer in te richten met mijn meubels. Al was het maar om te laten zien dat ik niet alleen goed wild kan timmeren, maar ook functionele stoelen en tafels kan maken.'

In een roes

Teun is overigens niet alleen met hout in de weer. 'Ik gebruik allerlei afvalmaterialen, zoals reststukken en misbaksels uit metaalbedrijven, schuim van matras-fabrikanten, kunststof en resten textiel. Eigenlijk werk ik met alles wat ik maar kan vinden, behalve met keramiek. Ik sluit niets uit, maar keramiek is me alsnog te onbekend en vooral ook te langzaam.' Snelheid is een telkens terugkerend thema in het gesprek met Teun. 'Ik heb maar een korte spanningsboog,' legt hij uit. 'Dingen gaan me gauw vervelen. Het moet het liefst in één dag klaar.' Toch is het puzzelen met stukken hout zijn lievelingsbezigheid. 'Dan werk ik als in een roes, min of meer onbewust en supergeconcentreerd.'

Dutch Design Week

Tijdens de laatste Dutch Design Week liet Teun twee nieuwe projecten zien. Het eerste is een serie zachte objecten, zoals een fauteuiltje, een wandpaneel en een vloerlamp, uitgevoerd in samenwerking met collega-ontwerper Phillipp Pals en gemaakt uit schuim om een houten frame en bekleed met stof. De bekleding naaide hij aan de buitenkant dicht met een machine waarmee kolenzakken afgesloten worden. De serie is licht van gewicht en zacht, maar wel weer met een ruig en ruw karakter.

Knallen maar

Heel anders is zijn werk voor kantoor-meubelfabrikant Lensvelt. Met restmateriaal uit de metaalbewerkingsbedrijven waar het bedrijf de meubels produceert, bedacht Teun een modulair systeem. 'Door een standaardmaat te bepalen voor de stalen platen waaruit onderdelen zijn gestanst, heb ik een bouwsysteem gemaakt waarmee diverse vormen samengesteld kunnen worden. Normaal worden die platen weer omgesmolten, maar dat kost veel energie. Hergebruik op deze manier is dus niet zo'n gek idee.' Het werd een serie kasten waarbij de uitgestanste openingen werken als decoratief element, een open dessin. Teun: 'Ik recycle niet alleen materialen maar ook vormen.' De kasten, die in beperkte oplage zijn gemaakt, zijn gespoten in felle kleuren, zoals knalblauw, knettergeel en felroze. Typische Teun Zwets-kleuren: 'Daar hou ik nu eenmaal van. Het moet knallen.'

Dol op puzzelen

De opdrachten lopen inmiddels binnen. Teun timmert de ene kast na de andere, onder meer voor klanten van designwinkels Vos Interieur in Groningen en The Frozen Fountain in Amsterdam. In het Oostenrijkse Lech werkt hij aan een wel heel speciale opdracht. 'In een pand uit 1300 mag ik met hout uit het huis dat overblijft na een verbouwing, een serie meubels voor het interieur maken. Ook ontwerp ik twee badkamers in een stijl, geïnspireerd op traditionele Oostenrijkse dakbedekking. Het pand wordt een gastenverblijf.'

Handen uit de mouwen

Ook een advocatenkantoor in Groningen is al klant en in Luxemburg gaan zijn zachte meubels een hoofdrol spelen in de marmeren ruimtes van een investeringsmaatschappij. Teun is blij dat zijn stagiair inmiddels net zo goed met houtresten kan puzzelen als hij zelf, want het is allemaal nauwelijks bij te benen. 'Toch doe ik dat het liefst, ambachtelijk werk. Van stukjes en resten een werkend meubel maken. Hout is een fijn materiaal, je kunt er zo veel mee en het ruikt lekker.' Teun is duidelijk in zijn element, hij heeft zijn draai gevonden. 'Het allerleukst is iets maken wat nieuw is, waarvan er maar één is en dat het dan ook nog wordt gewaardeerd en verkocht.'

Wie is Teun Zwets?

Je las een artikel van het magazine 'Eigen Huis & Interieur'. Op zoek naar meer inspiratie over design, interieur, kunst en ontwerpers? Bekijk de pagina van Eigen Huis & Interieur.